نویسندگان بزرگ دنیا هنگام خلق آثارشان کجا مینشستند؟
نویسندگان بزرگ دنیا هنگام خلق آثارشان کجا مینشستند؟
نویسندگان بزرگ دنیا هنگام خلق آثارشان کجا مینشستند؟ ویرجینیا وولف نویسنده برجسته انگلیسی معتقد است که با بررسی محیط کار یک نویسنده نمیشود اطلاعات زیادی در مورد شخصیتش به دست آورد ولی دایانا فاس، استاد دانشگاه پرینستون، نظر دیگری دارد. او در کتابش تحت عنوان «حس یک محیط: چهار نویسنده و اتاقهایی که بر آنها تاثیر گذاشت»؛ به بررسی اتاق کار «امیلی دیکنسون»، «زیگموند فروید»، «هلن کلر» و «مارسل پروست» پرداخته است.
دایانا فاس پس از یک پژوهش هشت ساله به این نتیجه رسیده که محیط کار یک نویسنده پنجرهایست گشوده بر روی ما، تا از دریچه آن نویسنده و اثرش را بیشتر بشناسیم. کتاب فاس که سال ۲۰۰۴ توسط انتشارات روتلج منتشر شده؛ جایزه «جیمز راسل» را دریافت کرده است. این جایزه هر سال به یک کتاب علمی برجسته اهدا میشود. به مناسبت امروز، که روز «عاشقان کتاب» است با کتاب فاس و دکوراسیون محیط کار چهار تن از بزرگترین نویسندگان جهان بیشتر آشنا شوید.
دایانا فاس سوژههای خود را با ذکاوت تمام انتخاب کرد. امیلی دیکنسون که دوران بزرگسالیاش را در طبقه دوم خانهی پدری در امهرست ماساچوست، سپری کرد. زیگموند فروید که اتاق روانکاوی و در نزدیکی آن، محل نوشتنش را در پیلهای از تمدن پیچیده بود؛ با مجسمههای قدیمی و فرشهای شرقی.
هلن کلر که وقتی نوزادی بیش نبود، بینایی و شنوایی خود را از دست داد ولی با اینحال همانقدر که در زبان انگلیسی مهارت پیدا کرد، در شناخت محیط زندگیاش نیز موفق بود و در آخر مارسل پروست که سیزده سال از عمر خود با نوشتن رمان «در جستجوی زمان ازدسترفته» گذارند، آن هم در یک اتاق چوبپنبهای در شهر پاریس.
دیکنسون و ترس از فضای باز
نویسندگان بزرگ دنیا هنگام خلق آثارشان کجا مینشستند ؟ فاس با بررسی اتاق امیلی دیکنسون، این فرضیه که او دچار ترس از فضاهای باز بود را رد کرد. او در این مورد میگوید: «نباید بیدلیل به نویسنده بینظیری همچون دیکنسون برچسب اختلالات روانی بزنیم.» اتاقخواب امیلی یک اتاق بزرگ است. در بین دیگر اتاقهای آن خانه، بیشترین روشنایی و بهترین دید را به مناظر بیرون داشته است.
اتاق او یک دنیای خصوصی بود، نه یک زندان. همچنان برای توصیف او از نظر برقراری ارتباط با دوستان و فامیل، از لفظ خجالتی بودن استفاده میشود اما در آثارش نشان داد که او حداقل از یک شکل از ارتباط عمیق با انسانها لذت میبرد. هزاران شعر او نشان میدهند که او بهدرستی محیط کاری را انتخاب کرده که بهترین کارایی را برایش داشته است.
غار مرگ فروید
نویسندگان بزرگ دنیا هنگام خلق آثارشان کجا مینشستند؟ یکی از بیماران زیگموند فروید، نام «غار گنج علاءالدین» را به اتاق روانکاوی او داده بود. اشیا این غار ویژگیهای خاصی داشتند. در این اتاق چه اشیاء عتیقه و چه وسایل مدرن، معمولاً بیانگر تمایل فروید به مرگ بودند. او مدت کوتاهی بعد از مرگ پدرش کلکسیونر شد و اشیایی را هم که انتخاب میکرد، اغلب منعکسکننده همین ضربه روحی بودند. «جنون مرگ» نامی بود که فروید بر جو حاکم بر دفترش گذاشته بود.
اتاق روانکاوی او پر بود از تخماقهای مصری، ماسکهای مرگ رومی، گلدانهای مراسم تشییع جنازهی اتریشی، تابوتهای برنز، تصاویر مومیاییها و نظایر آنها. روی میز تحریرش چند مجسمه موردعلاقهاش را گذاشته بود، طوری که وقتی مینوشت مخاطبانی ساکت روبهرویش قرار داشتند.
فاس عاشق داستان زندگی هلن کلر شد. معلم معروف هلن، سالیوان، با هجی کردن کلمات کف دست هلن به او خواندن و نوشتن یاد داد. هلن در خلال یادگیری لغات زبان انگلیسی، به خوبی با محیط اتاقش آشنا شد. به این صورت که سالیوان لغات را بصورت برجسته روی کارتهایی مینوشت و آن کارتها را به اشیایی که توصیفشان میکرد، میچسباند.
نویسندگان بزرگ دنیا هنگام خلق آثارشان کجا مینشستند؟ یک روز سالیوان کلمهی دختر را بر روی لباسش گذاشت و در کمد لباس ایستاد و کلمات دیگر را طوری کنار هم قرارداد تا کلر بتواند جملهی «دختر در کمد لباس است» را هجی کند. درنهایت او یاد گرفت چگونه با قراردادن لغات کنار هم، جمله بسازد. طبق گفتهی فاس، کلر یک زندگی پیچیده بر محور حواس غالب خود، یعنی حس بویایی و لامسه ساخته بود.
او میتوانست درحالیکه روی تشک ژاپنی موردعلاقهاش دراز کشیده و یا روی زمین نشسته بود، تمامیِ لرزشهای محیط را حس کند. بفهمد اطرافیانش چگونه حرکت میکنند و از روی صدا یا بوی پا آنها را تشخیص دهد.
نویسندگان بزرگ دنیا هنگام خلق آثارشان کجا مینشستند : فاس از آپارتمان پروست نیز دیدن کرد، از آن عکس گرفت و نقشهی اتاق شامل محل قرارگیری لامپ، میز، مبلها و … را کشید. پروست وسایل پدر و مادرش را که فوت کرده بودند به اتاقش آورده بود تا بتواند درحالیکه روی نوشتههایش کار میکرد، آنها را نیز ببینید.
ازجمله آن وسایلصندلی کتابخوانی مخملی پدرش و پیانوی مادرش بود. به این صورت ارتباط بصری نزدیکی را با گذشتهاش حفظ میکرد. گذشتهای که مدام به دنبال یادآوری و بازسازی مجدد آن بود.
نویسندگان بزرگ دنیا هنگام خلق آثارشان کجا مینشستند؟ اتاقهایی که فاس برای بررسی انتخاب کرد، همگی از یک الگوی مشابه پیروی میکنند. آنها ایدهها و اندیشهها را جذب کردند، ارزیابی کردند و بعضی از آنها را پذیرفتند. این اتاقها، همانطور که فاس آنها را توصیف میکند، کارخانهی تولید شعر، تئاتر، تناقضات و راهحلها هستند. او معتقد است محیط داخلی هر خانه به تصورات افرادی که آنجا زندگی میکنند، شکل میبخشد.