روز بزرگ داشت مولانا
روز بزرگ داشت مولانا
روز بزرگ داشت مولانا : وقتی سخن از مولانا به میان میآید به همراهش قونیه، این شهر عشق و عرفان نیز خودنمایی میکند. اگر از آن دسته عاشقان مولانا هستید که توانستهاید قونیه را از نزدیک بببنید و در فضای مسحورکنندهاش غرق شوید که خوشا به سعادتتان. اگر نتوانستهاید این کار را کنید امروز با ما همراه باشید تا گشتی در قونیه، موزه و مزار مولانا بزنیم و با این اسطوره شعر و عرفان فارسی و مریدانش دیداری تازه کنیم.
قونیه شهری است در استانی به همین نام در ترکیه و آرامگاه مولوی، شاعر و عارف فارسیزبان در این شهر واقعشده است. در منابع کهن، از این شهر با نامهایی چون ایکونیون٬ ایکونیوم و استانکونا یادشده است، اما در دوره سلجوقیان این شهر را قونیه خواندهاند. سالهای متمادی این شهر مرکز حکومت سلجوقیان بوده و قونیه در دوره سلجوقیان ازنظر معماری ارزش والایی داشته است. از میان آثار معماری این شهر میتوان به سورهای قونیه اشاره کرد که کتیبههای زیادی روی آنها قرار میگرفت.
تزئینات و آثار هنری که آن زمان روی این سورها نصبشده بود، در اثر جنگ و گذر زمان آسیب دیدند و از میان رفتند. قونیه همیشه جایگاه بزرگمردان دین و طریقت بوده است و افرادی مانند سلطان العلما بهالدین ولد، مولانا جلالالدین، شیخ شهابالدین سهره وردی و شمس تبریزی در این شهر زیستهاند. قونیه از دیرباز به «دارالمعرفه»، «دارالارشاد» و «دارالموحدین» شهرت داشته است. پس از سلجوقیان این شهر بهدست پادشاهان عثمانی افتاد و از آن زمان به بعد این شهر وجهه سیاسی خود را از دست داد، اما همچنان توانسته است حیات ادبی و عرفانی خود را حفظ کند
موزهی مولانا
روز بزرگ داشت مولانا : موزهی مولانا یکی از بناهای ارزشمند شهر قونیه است که سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب میکند. مولانا ملقب به رومی، عارف صوفی ایرانی بود که در سال ششصد و چهار هجری در خانوادهی صوفی بزرگ زمان، یعنی بهاءالدین ولد به دنیا آمد. پس از وفات پدر مولانا، سلطان سلجوقی باغ گلی را بهعنوان آرامگاه وی، هدیه داد که بعدها در سال ششصد و هفتاد و دو قمری، پیکر مولانا در همین باغ گل به خاک سپرده شد و آرامگاه کنونی وی پدید آمد. جالب است بدانید که سالها این باغ محلی برای زندگی و تدریس مولانا بوده است. این مکان از سال ۱۹۲۶ فعالیت خود را بهعنوان موزه آثار عتیقه قونیه آغاز کرد و در سال ۱۹۵۴ به موزه مولانا تغییر نام یافت. مساحت موزه مولانا با مجموع حیاط و باغچههای گل به ۱۸۰۰۰ مترمربع میرسد. این موزه علاوه بر مزار آن حضرت، شامل آثار مربوط به مولانا و مولویه است.
مراسمصوفی گرایانه که شامل رقصهای مذهبی برای رسیدن به خدا است، هرساله در این موزه برگزار میشود. این موزه دارای آدابورسوم ویژه و منحصر به خود است، بهعنوانمثال برای ورود به موزه و قدم زدن در آن، باید بدون کفش باشید. همچنین بازدیدکنندگان باید کفشهای خود را داخل پلاستیک گذاشته و با خود حمل کنند. برای عکاسی کردن از مجموعه، فلش موبایل یا دوربین عکاسی باید خاموش باشد، همچنین پوشش خانمها نباید تنگ و کوتاه باشد. احترام به عقاید در این موزه الزامی است.
معماری بنا
روز بزرگ داشت مولانا : مقبرهی مولانا با نام گنبد سبز نیز شناخته میشود و علت آن را میتوان معماری خاص و ویژهی این بنا دانست. مهمترین بخش این ساختمان، گنبد مخروطی شکل فیروزهای رنگ آن است که بر روی چهار ستون بناشده . معمار مقبرهی مولانا بدرالدین تبریزی است که از دانشمندان قرن هفتم و از یاران مولانا بوده است . این مقبره تلفیقی از معماری سنتی ترکی و اسلامی است که از گنبدهای نیمدایره و یک منارهی سر به فلک کشیده تشکیلشده است. دقتی که روی طراحی و اجرای جزئیات این بنا صورت گرفته است، مقبرهی مولانا را به بنایی فوقالعاده و منحصربهفرد تبدیل کرده است.
قسمتهای مختلف موزه
اتاق آرامگاه:
پیکر مولانا در این اتاق دفن شده است و درست در زیر گنبد فیروزهای رنگ قرارگرفته است. علاوه بر پیکر این شاعر بزرگ، اقوام و مریدان او نیز در این مکان دفن شدهاند. تمام قسمتهای این اتاق با حکاکی روی سنگ، خوشنویسی، نقاشی و منبتکاری تزئین شدهاند.
مطبخ، محل برگزاری مراسم:
در مقبرهی مولانا مراسم عرفانی چون رقص سماع، هال یا شمانه برگزار میشود. در قسمت راست مقبره، مطبخ دراویش قرار دارد که پیروان مولانا دراین محل خدمات گوناگونی را عرضه میکنند تا از این طریق به سیر و سلوک عارفانه برسند. به این قسمت از موزه که بروید، افراد زیادی را خواهید دید که با عناوینی چون میدانچی، لباسشوی، شربت چی، پادو، قهوه کوب، جاروکش و مأمور خواب در حال تردد هستند. در این مطبخ است که رقص و مراسم سماع را به علاقهمندان آموزش میدهند. دراویش لباسهای سفید و بلند به تن میکنند و همراه با موسیقی شروع به رقص سماع را شروع میکنند. مطبخ در سال ۱۵۴۸ میلادی به مجموعه اضافه شده است .
مسجد
روز بزرگ داشت مولانا : در مسجدی که در این مجموعه قرار دارد، از تزئینات نفیسی چون فرشهای باشکوه، لوسترهای دیدنی، دربهای چوبی و حکاکی شده و … استفادهشده است که توانسته فضای چشمنواز و منحصربهفردی را ایجاد کند. در حال حاضر دورتادور این مسجد را با ویترینهایی از جنس شیشه که حاوی قرآنهای نفیس و ارزشمند است مزین کردهاند. قرآنهای خطی و باارزشی که در این ویترینها وجود دارد، فضایی همانند نمایشگاه ایجاد کرده است. علاوه بر این موارد، سجادهی مولانا و نسخهی اصلی کتاب مثنوی معنوی در این قسمت از نمایشگاه در معرض دید عموم قرارگرفتهاند.
اتاق تلاوت:
روز بزرگ داشت مولانا : در گذشته از این اتاق برای قرائت قرآن استفاده میشد و امروز علاوه بر خواندن قرآن، از این مکان برای به نمایش گذاشتن کتب نفیس و تاریخی نیز بهره می برند. هر آن چه که در این اتاق وجود دارد، نفیس، با ارزش و فاخر طراحی و ساخته شده است، حتی درب این اتاق هم از جنس نقره و بسیار گران بها است.
شمانه:
این قسمت گنبد بزرگی دارد که زیر آن میدانی برای رقص های دراویش ساخته شده است و در زمان برگزاری مراسم بزرگ مانند سالروز مولانا، در این قسمت رقص و پایکوبی برپا می شود.
سلول دراویش:
۱۷ سلول یا اتاقک در موزه ی مولانا وجود دارد که با گنبدهای کوچک کاملا قابل تشخیص هستند. از این اتاقها برای تزکیه ی نفس مریدان، باجه فروش بلیت، بخش اداری، محل نگهداری کتاب، فروش صنایع دستی، فرش و … استفاده می شود.
سنگ قبر مولانا:
روز بزرگ داشت مولانا : مجموعا ۱۰ قبر در اتاق مقبرهی مولانا وجود دارد. روی قبر این بزرگ مرد، را با پارچه ی طلاکوب و پوشاندهاند و جمله ای تامل بر انگیز روی قبر مولانا نوشته اند؛ قبر ما را روی زمین مشخص نکنید (ما را محدود نکنید)، مقبره ی ما داخل قلب های روشن است.
علاوه بر این در اطراف این قبر نیز کتیبه هایی با مضامین فلسفی و عارفانه دیده می شود