کرسی؛ از گذشته تا به امروز

کرسی؛ از گذشته تا به امروز

کرسی؛ از گذشته تا به امروز : زمستان از راه می رسد و هوا روز به روز سرد تر می شود. چه چیز دلچسب تر از یک خانه ی گرم که از سوز و سرمای زمستان به آن پناه ببریم؟ در زمستان هر آنچه که گرممان کند، دلچسب خواهد شد؛ از لباس های بافتنی گرفته تا پتو و شوفاژ و بخاری! اما نظر شما راجع به کرسی چیست؟ آیا تجربه ی استفاده از آن را دارید؟

اگر متولد دهه ی ۴۰ به قبل باشید، به احتمال زیاد در خانه های خود اگر نه، اما در خانه ی پدر بزرگ و مادر بزرگتان تجربه ی گرم شدن زیر لحاف قطور کرسی را داشته اید، گرمای مطبوعی که هرگز بخاری و شوفاژ و امثالهم نمی توانند برایتان به ارمغان آورند.

از گرمای کرسی که بگذریم، می توانیم آن را نوعی مجمع برای دورهمی ها بدانیم و یاد آور خاطره های دلپذیری که کوچک و بزرگ دور خود جمع می کرد. چیزی به یاد می آورید؟

اما کرسی چیست؟

کرسی؛ از گذشته تا به امروز :  کرسی درواقع چیزی جز یک چهارپایه و ظرف زغال و لحافی بزرگ نیست، اما ترکیب تمام این مواد با هم، فوق العاده است. معمولا چهارپایه های آن ابعاد ۱ متر در ۱ متر دارند و بعضا هم به شکل مستطیل دیده می شوند. بزرگی لحافی هم که روی این چهارپایه می کشند، به ۷ متر می رسد. بعد از آنکه لحاف روی چهارپایه کشیده شد، روی آن را با ترمه و جاجیم زینت می بخشند. بعد نوبت به قرار دادن چراغ، سماور و ظروف خوراکی می رسد که روی آن می چینند، چیزی که اصلا نمی توان از آن چشم پوشید.

سپس تشک و پشتی هایی دور آن قرار می دهند تا افراد بتوانند به راحتی به آنها تکیه بدهند، چیزی بخورند و گپ و گفتی داشته باشند. گفتنیست که این گرمای مطبوع و این راحتی بی حد و حصر، بسیاری را هم خواب آلوده می کرد و به خواب خوشی فرو می برد. در ایام قدیم هنگامی که افراد کنار هم جمع می شدند، پله ی کرسی که در دورترین فاصله از اتاق قرار داشت، جایگاه بزرگ ترین فرد خانواده بود و خردسالان معمولا نزدیک به در اتاق می نشستند. ضمنا در خانه های خانواده های اعیان و طبقه متوسط، دو کرسی وجود داشت؛ یکی برای اهل خانه و دیگری هم در اتاق پذیرایی برای مهمانان قرار داده می شد.

زغال کرسی چگونه آماده می شد؟

شیوه ی آماده سازی کرسی هم به اندازه ی گرمایش لذت بخش بود و هست. زغال آن به سادگی درست نمی شد. برای آنکه زغال مخصوص کرسی آماده شود، لازم بود تا کاربلدها، درزهای منقل را به وسیله ی گچ خیس بپوشانند. سپس خاکستر را الک می کردند و داخل منقل می ریختند. بعد از آن، وسط خاکستر را گود می کردند و خاک زغال را به همراه آتش زغال، درون گودالی که درست کرده بودند، قرار می دادند.

کرسی؛ از گذشته تا به امروز :  آنگاه آنقدر آن را باد می زدند که آتش به خاک زغال برسد و گرم شود. سپس به آرامی روی آن را به وسیله ی کفگیر خاکستر می ریختند و صاف می کردند. صبر می کردند تا بوی زغال برود تا آن را زیر کرسی قرار دهند. نه تنها خود کرسی، بلکه مراحل آماده سازی آن نیز ما را به حال و هوای ایام قدیم می برد. اما جالب است بدانید که کرسی متعلق به زمان های گذشته نیست و هنوز هم در تعدادی از خانه ها کرسی برپا می شود. پیشنهاد می کنیم در فصول سرد سال، سری به خطه ی شمالی کشور بزنید. حتما در برخی از خانه های محلی، کرسی خواهید دید.

کرسی در جاهایی غیر از ایران

اگر از خود می پرسید که آیا کرسی در جاهایی غیر از ایران هم برپا می شود، باید گفت که بله! گفتنیست که در سال ۲۰۱۵ در کشور ژاپن، کرسی با نام تجاری کوتاتسو و با اندک تفاوتی وارد بازار شد. کوتاتسو در واقع یک قاب چوبی و کم جایی است که روی آن یک پتوی ضخیم قرار داده می شود که با اجاق و زغال سنگ گرم می شود. اما با اضافه شدن چاشنی مدرنیته، امروز این صندلی های چوبی در شکل های مختلف و البته بسیار شیک تر به بازار عرضه می شوند.

این طراحی جدید به کاربران اجازه می دهد تا چندین بالشت قابل تنظیم را به آن اتصال دهند و به راحتی زیر آن استراحت کنند. برخلاف اغلب مبلمان ها، این چارچوب و مبل، در قسمت وسط خود چنان گرمایی به کاربرانش می بخشد که آنان مایل به ترک این صندلی های راحت و  گرم نخواهند بود. طراحی آن به گونه ایست که بسیاری می توانند از آن به عنوان یک تخت خواب گرم نیز استفاده کنند. البته در کوتاتسو دیگر خبری از زغال نیست و سیستم گرمایشی آن برقی است.

مشابه آن را در اسپانیا هم می توان دید. در اسپانیا این وسیله با عنوان brasero شناخته می شود. Brasero در واقع منقلی است که درون آن چوب و زغال میریزند و می سوزانند. بعضا هم برخی افراد آن را زیر چهارپایه ای قرار می دهند و روی آن لحاف ضخیمی می کشند تا همانند کرسی عمل کند.

کرسی خواص درمانی هم دارد

کرسی؛ از گذشته تا به امروز :  جالب است بدانید که کرسی علاوه بر آنکه یک وسیله ی گرمایشی فوق العاده است، می تواند فواید بی شماری برای سلامتی شما نیز داشته باشد.

هنگامی که پاها را زیر کرسی قرار می دهید، آرام آرام گرم می شوند. این کار سبب می شود که مغز استخوان فعالیت کند، خونسازی بهتر شود و این عملیات به خوبی انجام شود.

همچنین کرسی سبب می شود که عروق به آرامی گشاد شوند و به دلیل آنکه بدن در حالت افقی قرار می گیرد، گردش خون در بدن آسان تر خواهد بود.

جالب است بدانید که کرسی، به تقویت حافظه نیز کمک می کند. حافظه؟ بله چرا که به دلیل خون رسانی سریع، خون با سرعت بیشتری به مغز می رسد و به همین دلیل فعالیت آن هم بیشتر می شود. این فعالیت بیشتر به تقویت حافظه منجر می شود.

کرسی؛ از گذشته تا به امروز :  اگر آرتروز، رمانتیسم، درد زانو، درد کمر و دیسک هم که دارید، کرسی می تواند دوای درد شما باشد. می گویند که گرمای ساطع شده از کرسی می تواند قند خون را کاهش می دهد، یعنی می تواند به دیابت هم کمک کند.

درست است که امروز به دلیل کوچک شدن فضای خانه، شوفاژ، بخاری، پکیج و سایر ابزار گرمایش مدرن جای کرسی را گرفته اند، اما اگر با وصف این موارد، هم اکنون هوس برپایی کرسی را کرده باشید، میتوانید دست به کار شوید. اگر هال یا پذیرایی بزرگی دارید، می توانید به راحتی بساط آن را به راه اندازید. البته باید به این نکته هم توجه داشته باشید که کرسی ذغالی می تواند خطرناک هم باشد. مثلا انتشار گاز مونوکسید کربن زیاد در فضا مسمومیت ایجاد می کند و همچنین اگر مراقب پاهایتان نباشید، احتمال سوختگی با زغال هم زیاد است. بهتر است از امکانات برقی موجود در بازار برای این کار استفاده کنید. درخانه های ویلایی اخیرا این کار باب شده و اگر چه شاید چندان کاربردی نباشد اما به عنوان یک عنصر دکوراتیو فضایی نوستالژیک را برای صاحبان خانه و مهمانان به ارمغان می آورد.