نگین خانه های سنتی قاجار در قزوین
نگین خانه های سنتی قاجار در قزوین : خانه تاریخی امینی ها که توسط مرحوم محمدرضا امینی در سال ۱۲۷۵ هجری قمری ساخته شده بخشی از یک عمارت تو در تو و گسترده در شهر زیبای قزوین است.این عمارت در زمره ی کامل ترین بناهای ایرانی عصر قاجار است چرا که هر سه نوع فضاسازی خانه های مرسوم ایرانی شامل :فضای باز چون حیاط زیبا با درختان سبز و پرطراوت و حوض روشن ، فضاهای نیمه باز چون ایوانهای پر نقش و نگار و فضای بسته شامل تالارها ، اتاق ها زیرزمین و راهروهای تو در تو و حوض خانه ی زیبایی را دارا است.
شهر قزوین در زمان حکومت صفوی پایتخت ایران بوده است و به همین دلیل دارای امکان و موزه های تاریخی بی شماری است. این خانه ی تاریخی در خیابان مولوی قزوین و در میان سایر بناهای تاریخی از جمله گرمابه صفا،سرای گلشن ، آب انبار آقا ، خانه امام جمعه شهیدی و خانه محصص و مقبره ی آخوند قرار گرفته است.درباره تاریخچه ی خیابان مولوی قزوین دانستن این نکته خالی از لطف نیست که قبلا به جای این خیابان رودخانه ای به نام دزج وجود داشته که در زمان پهلوی این رودخانه پر شده و خیابان مولوی به جای آن احداث گردیده است.
این خانه دارای دو حیاط شمالی و جنوبی و سه تالار شرقی و غربی است که به موازات یکدیگر قرار دارند و به وسیله ی پنج دری های متحرک مشبک از یکدیگر جدا می شوند.مالک این خانه محمدرضا قزوینینوه ی عبدالله تبریزی بود. عبدالله تبریزی کلاه دوز ماهری بود که در طی جنگهای ایران و روسیه به قزوین آمد.چند پسر او برای خود و قزوین نامور شدند که از جمله ی آنها می توان به میرزا محمد قزوینی از علمای نامدار این دیار و پسر دیگر وی حاج محمد حسن که حمام های صفای قزوین را بنا نهاد اشاره کرد.محمد حسن قزوینی تاجر درویش مسلکی بود که فرزندی به نام محمدرضا داشت که وی مالک همین خانه است.
نگین خانه های سنتی قاجار در قزوین : این عمارت زیبا از نمونه های کامل و بسیار زیبای سبک قزوین است و از بخش های جالب توجه محوطه ی آن خیابان کشی و مرز بندی باغچه ها ، فواره های زیبا ، تاکهای پیچ در پیچ و درختان میوه است. از دیگر بخشهای زیبا و جذاب حیاط آن می توان به پایه ی ستون ها و ازاره ها که به سنگ نگاره های زیبا مزین شده اشاره کرد.این سنگ نگاره های زیبا صحنه هایی از شکار شیران و گلهای لوتوس را به تصویر کشیده اند که یادآور نقوش گردونه ی خورشید و نیلوفر دوازده پرتخت جمشیدو سازه های باستانی هخامنشی است.
آنچه که امروزه از این خانه به جای مانده فضاهای مختلفی در دو طبقه همکف ، زیرزمین و چهار حیاط می باشد که توسط حاج امینی وقف حسینیه شده است.نکته ی جالب توجه در مورد این عمارت عیانی منحصر به فرد این است که در زمان ساخت تنها ۴۸ هزارتومان خرج آن شده است.این خانه تاریخی همانطور که پیش از این گفته شد دارای سه تالار شرقی-غربی است که به موزات یکدیگر قرار گرفته اند تالار میانی به ابعاد ۵*۱۸ بزرگتر از دو تالار دیگر به ابعاد ۵*۱۰ بوده و سه تالار به وسیله ی پنج دری های مشبک از یکدیگر جدا می شوند.
تزیینات زیبای گچبری،نقاشی رو چوب و آیینه کاری های زیبا روی رف ها ، دیوارها و طاقچه ها ، پنج دری های مشبک کشویی از جمله زیبایی های مثال زدنی این مجموعه ی تاریخی است.در هنگام روضه خوانی با تغییر در ارسی ها سه تالار یکی شده و بدین ترتیب محوطه ی سرپوشیده به هم پیوسته و بزرگی ایجاد می شود.از طرفی فضای داخلی و خارجی نیز از طریق همین ارسی های رنگارنگ با یکدیگر در ارتباط هستند.
مقرنس های منظم و به هم پیوسته ای که در حد فاصل رف ها و طاقچه ها وجود دارد وطرح‌های اسلیمیو ختایی در قالب گچ بری های زیبا شکوه ویژه ای به تالار بخشیده است.
سقفها آراسته به قاب بندی های نقاشی شده است. آینه کاری های ظریف و رف های کاسه ای مزین ، گچبری و گره بندی چوبی همگی نشان هنر هنرمندان چیره دست قزوینی است.چهلچراغ بزرگ زیبایی در وسط تالار آویزان شده است که گفته می شود سفارش مالک این خانه از فرانسه بوده است. فرش های پهن شده در تالار ها همگی یک تخته و عتیقه بوده است .
نگین خانه های سنتی قاجار در قزوین : در بخش زیرین خانه نیز زندگی مانند بخش همکف خانه ادامه داشته است.در بخش زیرین خانه دالان های تو در تو شامل :
سردابه
آشپزخانه
انبارها
شربتخانه
وجود دارد.این اثر نیز مانند دیگر آثار تاریخی درگیر فراز و نشیب های بسیاری بوده است .
نگین خانه های سنتی قاجار در قزوین : در روزگار ناصری میان محمدرضا امینی و حاکم وقت قزوین ، سعدالسلطنه بر سر ساخت حصار قزوین اختلاف افتاد.سعد السلطنه برای ساخت جاده بهانه ای آورد که اینجا سر راه است و بایستی ویران شود و صاحب خانه در مقابل این دستور ایستاد.سعد السلطنه سرانجام برای رسیدن به اهداف خود سراغ ناصرالدین شاه رفت . محمدرضا امینی به درگاه شاه احضار شد و درخواست خود را اینگونه عنوان کرد که از خانه حسین (ع)و اهل بیتش دفاع می کند و اینگونه بود که این خانه تا به امروز پابرجا ماند . این خانه امروزه فرصتی را برای دوستداران تاریخ و زیبایی های ایران زمین محیا کرده است تا به تماشای این اثر زیبا بنشینند
