هر آنچه باید درباره نورپردازی اتاق خواب بدانید
هر آنچه باید درباره نورپردازی اتاق خواب بدانید
هر آنچه باید درباره نورپردازی اتاق خواب بدانید : همه ما میدانیم که خواب یکی از مهمترین نیازهای ما برای زنده ماندن است. کمبود خواب بر تمرکز، بهرهوری و از همه مهمتر کیفیت زندگی ما در طول روز اثر میگذارد. برای داشتن یک زندگی سالم و پرانرژی، مهم است که شما خواب کافی داشته باشید اما بیش از هر چیزی مهم است که مزایای خواب سالم در شرایط مناسب را درک کنید. در ادامه این مطلب به شرح ویژگیهای خواب سالم و تاثیر شدت و نوع نور بر خواب میپردازیم.
خواب و سیستم دایرهای
سیستم دایرهای یا Circadian در واقع ساعت داخلی بدن شماست که به تمام قسمتها هشدار میدهد. این سیستم همان چیزی است که هماهنگی خواب و بیدار بودن بدن شما در طول ۲۴ ساعت را حفظ میکند. در یک جمله ساده میتوان گفت که ساعت داخلی به شما میگوید چه زمانی بخوابید و چه زمانی بیدار شوید. ساعت بدن با شرایط مختلف محیطی و فعالیتهای ما از قبیل میزان نور دریافتی، تاریکی، خوردن و تحرک تحت تأثیر قرار میگیرد و تغییر میکند. البته انعطاف این سیستم به ما اجازه میدهد که ساعات خواب و بیداری خود را بر اساس نیاز خود تغییر دهیم.
چگونه یک سیستم دایره سالم برای خود بسازیم؟
هر آنچه باید درباره نورپردازی اتاق خواب بدانید : داشتن یک خواب سالم و کافی و سازگار با شرایط محیطی، میتواند سلامت و نشاط ما در طول روز را تضمین کند. برنامههای نامنظم میتواند سیستم دایرهای و ساعت خواب شما را تحت تأثیر قرار دهد و به عدم هماهنگی ساعت بیولوژیکی و جهان خارج منتهی شود. این موضوع تأثیر بزرگی بر روی خواب میگذارد. هنگامیکه ساعت بیولوژیک با جهان خارج مطابقت ندارد، بدن شما در هنگام خواب کاملاً بیدار است و در مقابل هنگام فعالیتهای روزانه، به بدن هشدار زمان خواب ارسال میشود.
خواب سالم چیست؟
به منظور داشتن یک خواب سالم، فرآیندی به شرح زیر باید قدم به قدم اتفاق بیفتد:
خوابیدن در عرض ۱۵ تا ۲۰ دقیقه
۷ تا ۹ ساعت خواب منظم در ۲۴ ساعت
خواب مداوم در تمام طول شب
بزرگسالان میانگین به ۷ تا ۹ ساعت خواب به صورت منظم در ساعات همیشگی نیاز دارند. این میزان میتواند با توجه به شیوه زندگی و سن تغییر کند. با این حال، کمبود خواب میتواند به شیوههای مختلفی زندگی ما را تحت تأثیر قرار دهد. یکی از عوامل کمککننده به ما در تشخیص خواب سالم شرایط محیطی است. شرایط محیطی به ما نشان میدهد که ساعت خواب ما و همچنین کیفیت خواب ما مناسب است یا خیر. در واقع ایجاد یک محیط مناسب برای خواب بسیار مهم است چراکه کیفیت خواب در گرو آن است و یکی از عوامل تأثیرگذار بر شرایط محیطی میزان روشنایی اتاق خواب است.
تأثیر نور بر خواب
هر آنچه باید درباره نورپردازی اتاق خواب بدانید : نور تأثیر زیادی بر روی خواب دارد. فقدان نور یک هشدار زمان خواب برای بدن محسوب میشود. به بیان ساده تاریکی یکی از نیازهای ضروری برای خوابیدن است. همانگونه که سیستم دایرهای تحت تأثیر عوامل محیطی قرار میگیرد، نور شدید نیز در طول ساعات خواب میتواند بر روی سیستم دایرهای تأثیر بگذارد و سلامت بدن را در معرض خطر قرار دهد.
نور از طیف وسیعی از طولموجها تشکیل شده است. طیف قابل مشاهده نور با توجه به این طولموجها تغییر میکند. طیفهای نور قابل مشاهده شامل رنگهای سرد و گرم است که هر یک میتوانند تأثیر متفاوتی بر روی بدن ما بگذراند.حال سؤال این است که ما به چه طیف رنگی برای خوابیدن بیشتر نیاز داریم؟
با توجه به آزمایشهای متعددی که تاکنون صورت گرفته، نور قرمز تأثیر مثبت بیشتری بر روی خواب میگذارد، در حالی که نور آبی نوعی هشداردهنده آغاز روز برای بدن ما محسوب میشود.
قدرت نور طبیعی
نور طبیعی فرمانروای سیستم دایرهای بدن ماست. در طول شب بدن ما برای ساعتها خواب آماده میشود و نور مستقیم خورشید یک ساعت زنگدار طبیعی برای بیدار شدن ما بهحساب میآید. جانوران بسیاری بر روی کره خاکی با توجه به نور طبیعی میخوابند، بیدار میشوند و فعالیتهای روزانه خود را آغاز میکنند. پژوهشگران معتقدند که ساعت بدن و سیستم دایرهای در انسانها قدمتی طولانی دارد و بدن انسانهای نخستین نیز بر اساس نور طبیعی فعالیت میکرده است.
ملزومات روشنایی
هر آنچه باید درباره نورپردازی اتاق خواب بدانید : بنظر شما آیا درست است که در هنگام خواب در تاریکی مطلق قرار بگیریم؟ اگرچه پیش از این اشاره شد که تاریکی بهترین زمان و مهمترین نیاز برای خواب است اما این موضوع برای هر شرایطی صدق نمیکند. به عبارت بهتر با وجود آنکه اتاق در هنگام خوابیدن باید تاریک باشد اما میبایست یک منبع نور که کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار نمیدهد -مثل چراغ خواب با نور قرمزرنگ- نیز وجود داشته باشد تا راحتی محیط خواب فراهم شود.
برای بهبود کیفیت خواب، تنها انتخاب نور مناسب مشکل را حل نمیکند و باید فاکتورهای دیگر نیز مورد توجه قرار گیرد: از جمله شدت و اثر نور که با لومن و لوکس سنجیده میشوند.
لومن (Lumen) واحد اندازهگیری شدت روشنایی نور است. هنگامیکه نور از منبع آن حرکت میکند، پخش شده، پراکنده میشود و شدت آن کاهش مییابد.
لوکس (Lux) مقدار لومن است که بر واحد سطح اثر میگذارد. اگر لومن روشنایی نور است، لوکس اثر این نور در اتاق خواهد بود. به بیان سادهتر، یک لوکس شدت نور معادل یک لومن نور است که به سطحی به مساحت یک متر مربع تابانده میشود. در نتیجه اگر میزان نور تابیده شده به یک متر مربع ۱۰۰۰ لومن باشد، شدت روشنایی ۱۰۰۰ لوکس خواهد بود و اگر ۱۰۰۰ لومن نور به ۱۰ متر مربع تابیده شود، شدت روشنایی ۱۰۰ لوکس خواهد شد.
پس از دانستن این موضوع که چراغ خواب قرمز و سپس سایر طیفهای نزدیک به آن برای محیط خواب راحت مناسبتر است، حال مهم است که شدت نور را تا حد تاریک شدن فضا پایین بیاورید.
انواع روشنایی در اتاق خواب
هر آنچه باید درباره نورپردازی اتاق خواب بدانید : علاوه بر موارد گفته شده به طور کلی نورپردازی در اتاق خواب باید در سه لایه مختلف انجام گیرد:
نورپردازی کلی که از آن برای روشنایی فضای اتاق خواب در طول روز و برای انجام کارهای روزمره در اتاق استفاده میشود. این روشنایی میتواند توسط لوستر، چراغهای آویز یا نورپردازی مخفی دیواری تأمین شود.
نورپردازی کناری که معمولاً توسط آباژورها یا چراغهای دیواری تأمین میشود. به این نورپردازی، روشنایی مطالعه نیز گفته میشود و برای انجام کارهای پیش از خواب نظیر مطالعه استفاده میشود.
نورپردازی زمان خواب که شدت آن باید در کمترین حد ممکن باشد. همچنین منبع بههیچوجه نباید مستقیم و در مقابل چشم باشد. گاهی از چراغهای کناری و دیواری مجهز به دیمر که قابلیت کاهش نور را دارند، به عنوان چراغ خواب نیز استفاده میشود.