آرتریت روماتویید یا روماتیسم مفصلی چیست و راه درمان آن
به گزارش مجله اینترنتی دکوکده : بیماری آرتریت روماتویید یا روماتیسم مفصلی در دسته بیماری های خود ایمنی قرار دارد. مانند تمام بیماری های خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن انسان به اشتباه بخشی از بدن را به عنوان مهاجم خارجی شناسایی کرده و به آن حمله می کند.
این بیماری در ابتدا با علایم خفیف که تشخیص بیماری را سخت می کند، آغاز می شود، اما در مدت زمان کوتاهی شدت بیماری اوج می گیرد و روی بسیاری از مفاصل بدن مانند مچ دست، مفاصل پا، زانو و انگشتان پا و دست تاثیر می گذارد.
وقتی مفصل های بدن انسان آسیب می بینند، به مرور زمان فرم و شکل خود را از دست می دهند و احساس درد مزمن را سبب می شوند. این نکته را هم باید ذکر کرد که نشانه ها و علایم ممکن است بین دو فرد متفاوت بوده و شدت بیماری نیز مانند هم نباشد.
تعریف و معنی این بیماری
بیماری آرتریت روماتویید یا همان روماتیسم مفصلی نوعی بیماری خود ایمنی التهابی است که با درگیر کردن مفاصل بدن انسان باعث درد، عدم ثبات و از دست دادن شکل اصلی خواهد شد.
درست است که بنا بر تحقیقات دانشمندان در اغلب موارد این بیماری مفاصل کوچک بدن را مورد تهاجم قرار می دهد، اما در بعضی از موارد، کیس هایی دیده شده است که مفاصل بزرگتر مانند شانه یا زانو را درگیر کرده و حرکت را به سمت مفاصل دیگر شروع می کند.
این بیماری معمولا در میانسالی بروز می کند؛ اما نمی توان به طور قطع سن خاصی را برای آن پیش بینی کرد. افراد در هر رده سنی که باشند، پتانسیل ابتلا به این بیماری را دارند.
بیماری خود ایمنی به چه معنا است؟
پیشتر به کلمه بیماری خود ایمنی اشاره شد، اما خود ایمنی واقعا به چه معنا است؟ بیایید برای درک بهتر، نگاهی به بیماری خود ایمنی داشته باشیم. بیماری های خود ایمنی از آن دسته بیماری های هستند که بدن انسان سلول های قسمتی از بدن را به عنوان مهاجم غیر خودی تشخیص می دهد و به آن حمله می کند. به طور مثال پوست یا مفاصل، دشمن تلقی می شوند و سیستم ایمنی لشکری از آنتی بادی ها را آزاد کرده و حمله را آغاز می کند.
سیستم هوشمند ایمنی بدن انسان در حالت عادی توانایی تشخیص سلول های خودی از غیر خودی را دارد، اما چرا در بعضی از موارد این تشخیص دچار مشکل می شود؟ متاسفانه دانشمندان هنوز اطلاعات دقیقی در دست ندارند.
نکته قابل ملاحظه بعدی این است که زنان تقریبا دو برابر مردان به انواع بیماری های خود ایمنی دچار می شوند. بیماری آرتریت روماتویید یا روماتیسم مفصلی یکی از همین بیماری های خود ایمنی است که با حمله سیستم دفاعی بدن به مفاصل آغاز می شود و موجب درد و سفتی مفاصل خواهد شد.
تاریخچه کامل این بیماری چیست؟
آرتروز و روماتیسم از سال های دور گریبانگیر بشر بوده اند. اولین مشاهدات مربوط به وجود این بیماری حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد توسط پاپیروس ایبرس صورت گرفته است. همچنین شواهدی از مومیان مصری بدست آمده که این بیماری در میان آنان بسیار شایع بوده است.
در کتب پزشکی هندی که حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال قبل از میلاد نوشته شده اند، اشاراتی به بیماری شده که با درد و تورم مفاصل همراه است و باعث از دست دادن قدرت تحرک بدن انسان به صورت ثابت و ماندگار می شود.
بقراط نیز تعریفی از آرتریت را عنوان کرد، اما انواع آن را توصیف نکرد. بر اساس شواهد تاریخی و پزشکی، جالینوس بین سال های ۱۲۹ تا ۲۱۶ بعد از میلاد اصطلاح روماتیسم را معرفی کرد.
پاراسلسوس پزشک برجسته رومی در کتاب معروف «معدن چی ها و دیگر امراض آن ها»، این مورد را ذکر کرد که موادی که نمی توانند از طریق ادرار دفع شوند، در بدن به خصوص در مفاصل جمع شده که باعث وجود بیماری های مفصلی می شوند.
توماس سیدنهام پزشک بریتانیایی نیز در کتاب معروف خود به نام «مشاهدات پزشکی»، نوعی از روماتیسم مزمن را توصیف کرد. اما اولین پزشکی که در پایان نامه خود به روماتیسم مفصلی اشاره کرد، پزشک فرانسوی به نام آگوستین ژاکوب لاندره بووه در سال ۱۸۰۰ بود که البته تمامی تحقیقاتش درست نبود. وی این بیماری را به اشتباه شکل دیگری از نقرس معرفی کرد که در سال ۱۸۵۹ توسط آلفرد بارینگ گارود تصحیح شد. اما توصیف آگوستین ژاکوب لاندره بووه از بیماری روماتیسم به عنوان اولین تعریف توسط پزشکان مدرن قابل قبول است.
علائم و خطرات بیماری روماتیسم مفصلی
علایم بیماری آرتریت روماتویید در افراد مختلف ممکن است متفاوت به نظر برسد، اما در کلیت موضوع، علایم می توانند بسیار مشابه نیز باشند. به عنوان مثال خستگی، سفتی مفاصل، درد و … در اغلب افراد وجود دارد. در ادامه به بررسی علایم این بیماری خواهیم پرداخت.
- خستگی
- درد
- خشکی مفاصل
- کاهش یافتن دامنه حرکت
- کاهش وزن
- درد قفسه سینه
- احساس کسالت
- برجستگی در زیر پوست
- قرمزی روی پوست
- کم خوابی
- التهاب ریه
- کاهش تراکم استخوان
- التهاب عروق خونی
خستگی
از علایم شایع آرتریت روماتویید، خستگی بیش از حد است. البته می توان این گونه نیز گفت که شروع علایم این بیماری با خستگی آغاز می شود و به حدی پیشرفت می کند که بیمار از خستگی و بی حالی ممکن است به این نتیجه برسد که دچار افسردگی شده است.
درد
یکی دیگر از علایم مهم این بیماری که به تشخیص پزشک کمک می کند، احساس درد در بدن است. در اولین مراحل بیماری، درد در مفاصل کوچک مانند انگشتان ظاهر می شود، اما به مرور رشد می کند و درد تمام بدن را در بر می گیرد. البته از علل درد می توان به خشکی مفاصل نیز اشاره کرد.
خشکی مفاصل
به طور کلی داشتن تحرک امری ضروری است و پزشکان همواره افراد را به ورزش و تحرک تشویق می کنند. اما در این بیماری، داشتن یا نداشتن تحرک تاثیر چندانی در خشکی مفاصل ندارد. خشکی مفاصل اگر چه بعد از بیدار شدن در صبحگاه بیشتر ملموس است، اما ممکن است در تمام ساعات روز حس شود.
کاهش یافتن دامنه حرکت
بیماری آرتریت روماتویید شکل و ساختار مفصل ها را تغییر می دهد و امکان انجام بسیاری از حرکات را از فرد می گیرد؛ زیرا در این بیماری شکل تاندون ها و رباط ها تغییر می کند. وقتی بیماری شدت یافت، دیگر نمی توان به راحتی خم شد یا روی زمین نشست. در مورد کاهش دامنه حرکات، ورزش می تواند موثر باشد. حرکات آهسته و ملایم و به طور مستمر باعث افزایش دامنه حرکات می شود.
کاهش وزن
نوسانات وزنی در این بیماری بسیار شایع است، اما زمانی که بیشتر از میزان قابل قبول و غیر قابل برگشت شود، می تواند بسیار خطر آفرین باشد. تحلیل عضلات یکی از دلایل کاهش وزن بوده و اگر بدن انسان ماهیچه های خود را از دست بدهد، دچار کمبود وزن می شود که در موارد حاد، بیماری تقریبا غیر قابل جبران است.
در این بیماری حتی ممکن است قسمتی از عضلات بدن کوچک تر از قسمت دیگر به نظر برسد؛ زیرا بدن هارمونی و یکپارچگی خود را از دست می دهد.
درد قفسه سینه
بیماری آرتریت روماتویید می تواند باعث التهاب روی بافت های قفسه سینه بیمار شود و بافت را دچار آسیب کند. در این حالت بیمار دچار سوزش و درد ناگهانی غیر قابل توصیف می شود که بنا بر نظر پزشک باید آزمایش های مربوط را انجام دهد. نکته بسیار مهم این است که اگر میزان آسیب به بافت ها زیاد و به موقع شناسایی نشود، می تواند خطرات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.
احساس کسالت
داشتن روماتیسم مفصلی با احساس کسالت و نداشتن انرژی رابطه مستقیم دارد. گاهی این احساس آنقدر پیشرفت کرده که از جسم فرد وارد روانش می شود و حس فراموشکاری و کرختی زیادی به بیمار می دهد. بدن در این بیماری خود ایمنی آنتی بادی ترشح می کند و این مواد روی سیستم عصبی مرکزی تاثیر می گذارند. همچنین سطوح بالای التهاب در بدن، خود باعث احساس افسردگی می شود.
برجستگی در زیر پوست
بعد از مفاصل، پوست دومین قسمت بدن است که مورد تهاجم این بیماری قرار می گیرد. در بیماران روماتیسمی، گره های کوچکی زیر پوست وجود دارند که ناشی از آرتریت روماتویید و عوارض داروهای مصرفی هستند. این گره ها، ندول نام دارند و باعث مشکل خاصی در بیماران نمی شوند، اما از نظر زیبایی ناراحت کننده اند. پزشکان این ندول ها را از طریق جراحی خارج می کنند یا دوز داروها را تغییر می دهند.
قرمزی روی پوست
به دلیل وجود این بیماری، لکه های قرمز یا شرابی به صورت نقطه نقطه روی پوست رویت می شوند که گاهی می توانند تبدیل به زخم های بسیار دردناکی شوند. بثورات جلدی حاصل شده در این بیماری به دلیل عوارض جانبی داروهای مصرف شده است.
کم خوابی
دلایل زیادی در ارتباط با اختلالات خواب در بین بیمارانی که از روماتیسم مفصلی رنج می برند، وجود دارد. یکی از این موارد درد زیادی است که اشخاص هنگام خواب تجربه می کنند. زمانی که بی خوابی به سراغ افراد می آید، خود باعث ایجاد اضطراب و استرس و تشدید شرایط بیماری خواهد شد.
التهاب ریه
درگیری ریه در بیماران مبتلا به آرتریت روماتویید بسیار شایع است. این بیماری در ریه می تواند به شکل خطرناکی خود را بروز دهد. درگیری ریه به شکل ایجاد التهاب یا زخم در ریه، ایجاد گره های ریوی و تومورهای کوچک در ریه ظاهر می شود. ریه ها نیز از شایع ترین ارگان های درگیر در ابتلا به این بیماری هستند.
کاهش تراکم استخوان
داشتن استخوان های مستحکم نیازمند تغذیه سالم، ورزش، ژنتیک و جسمی عاری از بیماری است. متاسفانه در این بیماری خطرناک تراکم استخوان رو به زوال خواهد رفت و به مرور حتی برای انجام ساده ترین کارها فرد دچار مشکل خواهد شد. البته می توان با تغذیه مناسب و ورزش، کاهش تراکم استخوان را به تعویق انداخت.
التهاب عروق خونی
یکی دیگر از عوارض بیماری روماتیسم، التهاب عروق خونی است که در صورت زیاد شدن می تواند زندگی فرد را به خطر بیندازد. این بیماری وضعیت طبیعی عروق خونی را تغییر می دهد، آن ها را نازک یا ضخیم می کند که باعث محدود شدن جریان خون و آسیب به بافت ها و اندام های بدن انسان خواهد شد.
چگونه آرتریت روماتویید را با کمک دکتر روماتولوژیست درمان کنیم؟
باید این واقعیت را پذیرفت که متاسفانه درمان قطعی برای بیماری آرتریت روماتویید وجود ندارد. اما اگر هر چه زودتر به دکتر روماتولوژیست مشهور در تهران یا شهرهای دیگر مراجعه شود، کنترل بیماری برای فرد و پزشک راحت تر خواهد بود.
بهترین دکتر روماتولوژیست نیز در ابتدا با معاینه و گرفتن شرح حال بیمار اقدام به نوشتن آزمایش و عکسبرداری خواهد کرد. اغلب توصیه پزشکان برای کند شدن روند این بیماری در کنار دارو درمانی، ورزش سبک، تغذیه مناسب و تغییر سبک و روش زندگی شخص خواهد بود.
آیا درمان خانگی برای کنترل بیماری روماتیسم مفصلی وجود دارد؟
پاسخ به سوال فوق مثبت است. هر فرد مبتلا به این بیماری می تواند با رعایت یکسری راهکارها، این بیماری را در کنترل خود درآورد. در ادامه به چند مورد اشاره خواهیم داشت:
- آب درمانی
- یوگا
- پیاده روی
- استفاده از گیاهان دارویی مانند زردچوبه
سایت دکتر با من و خدماتی که ارائه می دهد
آیا تا کنون در نیمه های شب احساس ناراحتی یا مریضی داشته اید؟ آیا از دیدن نام صدها پزشک احساس کلافگی کرده اید؟ همه ما با این احساس ها آشنا هستیم؛ از این رو سایت دکتر با من طراحی شده است که به این نیاز به خوبی پاسخ دهد. سایت دکتر روماتولوژیست که می توان در آن به راحتی با دکتر روماتولوژیست مشهور در تهران ارتباط برقرار کرد، دکتر با من نام دارد. تنها کاری که شما باید انجام دهید، یک کلیک است.
شما می توانید به راحتی به سایت دکتر با من مراجعه کنید و وارد بخش پزشکی شوید، دکتر روماتولوژیست مورد نظر را انتخاب کرده و با او صحبت کنید.
سخن آخر
بیماری آرتریت روماتویید یکی از چالش برانگیزترین بیماری هایی است که بشر با آن روبرو شده است. در این بیماری نه تنها جسم، بلکه روان نیز درگیر می شود. منطقی برخورد کردن با این بیماری امری بسیار ضروری است که باید هر روز در جهت ارتقای آن کوشش کرد.
اگر خود شما خواننده گرامی یا یکی از نزدیکانتان با این بیماری دست و پنجه نرم می کند، باید به این نکته واقف باشید که سبک زندگی نقش بسیار مهمی در کنترل این بیماری دارد. تنظیم خواب، پیاده روی، تغذیه، مدیریت استرس، نوشیدن آب فراوان و مشاوره گرفتن از بهترین دکتر روماتولوژیست در وبسایت دکتر با من که ۲۴ ساعته در اختیار مراجعین است، نقش بسزایی در کنترل این بیماری دارد.
