پمپ هیدرولیک
پمپ هیدرولیک را می توانیم در سیستم های هیدرولیک به عنوان قلب آن سیستم به شمار آوریم. این پمپ ها برای تولید انرژی مورد استفاده قرار می گیرند. از نظر ساختمان به انواع مختلفی تقسیم می شوند که هر کدام از آنها میزان قابل توجهی از فشار را می تواند تحمل کند.
قلب سیستم هیدرولیکی
سیستم های هیدرولیکی امروزه نفوذ روز افزونی در صنایع مختلف داشته اند. به همین منظور نیاز به پمپ های قوی و فشار بالا بیش از پیش احساس می شود. پمپ هیدرولیک را می توانیم قلب یک سیستم هیدرولیک به شمار آوریم. زیرا انرژی مکانیکی که توسط موتورهای احتراق داخلی، الکتریکی و.. بدست می آید را تبدیل به انرژی هیدرولیکی می کند. این پمپ ها در واقع انرژی سیال را در یک سیکل هیدرولیکی یا پنوماتیکی افزایش می دهند تا در زمان مورد نظر به انرژی مطلوبی تبدیل شود.
ظرفیت ای محصولات با واحد گالن در دقیقه و یا لیتر در دقیقه محاسبه می شود. یک نکته در مورد مکش سیال این نوع پمپ ها وجود دارد که ارتفاع عمودی مجاز پمپ نسبت به سطح آزاد سیال بیان می شود. اما در مورد روغن، این ارتفاع نباید بیش از ۱۰ متر باشد. زیرا در اثر بوجود آمدن خلا، اگر ارتفاع بیش از ۱۰ متر باشد روغن به جوش می آید و به جای روغن مایع، بخار روغن وارد پمپ خواهد شد. این موضوع می تواند در عملکرد سیکل اختلال ایجاد نماید. اما ارتفاع خروجی پمپ هیچ محدودیتی ندارد و بسته به توان پمپ می تواند کم یا زیاد شود.
پمپ ها به دودسته تقسیم می شوند:
پمپ با جابجایی غیر مثبت: این نوع پمپ های هیدرولیک توان مقاومت در فشار بالا را ندارند و در صنعت به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع پمپ هیدرولیک بیشتر برای انتقال اولیه سیال از نقطه ای به نقطه ی دیگر بکار می روند. این پمپ ها برای سیستم هایی با فشار پایین و جریان بالا مناسب هستند که حداکثر ظرفیت فشار در آنها به ۲۵۰ تا ۳۰۰۰ psi می رسد. نمونه هایی از پمپ هیدرولیک با جابجایی غیر مثبت، پمپ های گریز از مرکز و محوری هستند.
پمپ با جابجایی مثبت: این دسته از پمپ ها توانایی غلبه بر فشار و اصطکاک را دارند . با هر دور چرخش به دور محور مقدار معینی سیال را به سمت خروجی می فرستند. پمپ های با جابجایی مثبت نسبت به پمپ های با جابجایی غیر مثبت مزیت های بالاتری دارند از جمله : ابعاد کوچکتر آنها، انعطاف پذیری مناسبشان، بازده حجمی بالای آنها و توانایی کار در فشار های بالا.
پمپ هیدرولیکی با جابجایی مثبت از نظر ساختمان به سه دسته تقسیم می شوند:
- پمپ هیدرولیک دنده ای
- پمپ هیدرولیک پره ای
- پمپ هیدرولیک پیستونی
پمپ هیدرولیک دنده ای
در این نوع از پمپ ها یکی از چرخ دنده ها به محرک و از طرف دیگر به هرزگرد متصل هستند. در اینگونه از پمپ بین پوسته و دنده ها لقی موجود است برابر با mm 0,025. در پمپ های هیدرولیک دنده ای دور های پمپ بالا است و به همین دلیل پمپاژ سریع تر انجام می گیرد. پمپ های دنده ای برای فشارهای ۳۰۰۰ psi ( کیلو گرم بر سانتی متر ۲۰۰ )، طراحی شده اند. البته اندازه ی متداول این پمپ ها ۱۰۰۰ psi می باشد.
از پمپ های دنده ای بیشتر برای روغنکاری و تغذیه در فشارهای کمتر از ۱۰۰۰ psi استفاده می کنند. در پمپ های دنده ای داخلی بازدهی در اثر سایش کاهش بیشتری نسبت به پمپ های دنده ای خارجی مشاهده می شود.
پمپ هیدرولیک پره ای
پمپ های پره ای بیشتر مناسب فشار متوسط در صنایع هستند. سرعت آنها معمولا بین ۱۲۰۰ rpm تا ۱۷۵۰ rpm می باشد و گاهی در مواقع خاص تا ۲۴۰۰ rpm نیز می رسد. این پمپ های از نظر حجمی بازده ای برابر با ۸۵% تا ۹۰% دارند. پمپ هیدرولیک پره ای عمدتا بی سرو صدا کار می کنند و آرام هستند. اگر در این دسته از پمپ ها اختلالی ایجاد شود نیازی به جدا کردن لوله های ورودی و خروجی نیست و بدون این عمل هم قابل تعمیر هستند.
پمپ هیدرولیک پیستونی
این دسته از پمپ ها جزء گرانترین پمپ ها به شما می روند زیرا دارای بیشترین توان به وزن را دارند. اگر پیستون ها را دقیق آب بندی نمایید می توانید بالاترین بازدهی را از این دسته از پمپ ها مشاهده کنید. پمپ هیدرولیک پیستونی به دلیل دارا بودن ساختار پیچیده، تعمیر آن مشکل است. ولی از عمر طولانی برخوردار هستند. پمپ های پیستونی از نظر طراحی به دو دسته محوری و شعاعی تقسیم می شوند که هر کدام از آنها ساختار متفاوتی دارند.
برای محاسبه ی بازده ای یک پمپ باید به وضعیت مکانیکی اجزاء آن و میزان تلرانسهای به کار رفته در آن و بالانس فشار موجود در آن دقت نمود.در این محصولات بازده حجمی محاسبه می شود، به این گونه که:
بازده حجمی= ( دبی تئوری که پمپ باید تولید کند/ میزان دبی حقیقی پمپ)= بازده مکانیکی
