به گزارش مجله اینترنتی دکوکده : عفونت مثانه عموما مشکلی رایج در بین زنان و مردان است که منشا آن یک عفونت باکتریایی است. این عفونت غالبا مجرای ادراری و در حالت پیشرفته تر مثانه، کلیه ها و رحم را می تواند درگیر کند. زمانی که دچار عفونت مثانه می شوید در واقع به سیستیت مبتلا می شوید، یعنی مثانه شما متورم و تحریک می شود. این همان چیزی است که باعث بروز علائم می شود.
عفونت مثانه شایع ترین نوع عفونت دستگاه ادراری (UTI) است. زنان بسیار بیشتر از مردان به عفونت مثانه مبتلا می شوند.
معمولا عفونت ها بیشتر از اینکه جدی باشند آزاردهنده هستند و آنتی بیوتیک ها درمان آن هستند. اما در موارد پیشرفته تر عفونت مثانه می تواند از حالب ها به کلیه ها بروند و مشکلات شدیدتری ایجاد کنند، بنابراین درمان فوری آن مهم است.
شما می توانید از طریق سایت دکتر با من با بهترین پزشکان کلیه و مجاری ادراری در ارتباط باشید.
علل ایجاد عفونت مثانه
علت اصلی ایجاد عفونت مثانه نوعی باکتری به نام ای کولی است. این باکتری ها روی پوست و روده شما زندگی می کنند و در بیشتر مواقع مشکلی ایجاد نمی کنند. همه ی انسان ها آنها را دارند، اما اگر ای کولی ها وارد مجرای ادراری شوند، ممکن است به مثانه ختم شده و باعث عفونت شوند.
مجرای ادرار زنان کوتاه‌تر از مجرای ادراری مردان است و نزدیک به واژن و مقعد است که باکتری‌ها در آن زندگی می‌کنند. داشتن رابطه جنسی، پاک کردن از پشت به جلو پس از رفتن به حمام، استفاده از لباس زیر تنگ، مرطوب بودن لباس زیر و خشک نکردن خود بعد از ادرا، گذاشتن تامپون و استفاده از دیافراگم برای جلوگیری از بارداری همه راه هایی هستند که باکتری ها می توانند وارد آن شوند.
در دوران بارداری، کودک می تواند به مثانه شما فشار بیاورد که از تخلیه کامل آن جلوگیری می کند و به باکتری ها مکانی برای رشد می دهد.
بعد از یائسگی، زنان هورمون استروژن کمتری دارند. این امر باعث نازک شدن پوشش مجرای ادرار می شود و ممکن است تعادل باکتری ها در واژن را تغییر دهد و احتمال عفونت مثانه را افزایش دهد.
وقتی مردان به عفونت مثانه مبتلا می شوند، معمولاً عفونت پروستات علت آن است. اما هر گونه انسداد مانند سنگ مثانه یا بزرگ شدن پروستات می تواند از تخلیه کامل مثانه جلوگیری کرده سبب عفونت مثانه در مردان شود.
علائم عفونت مثانه
عموما عفونت مثانه بی علامت نیست و راهی برای جلب توجه شما پیدا می کند. برخی از علائم رایج عفونت مثانه عبارتند از:
- خارش واژن و مجاری ادراری
- احساس درد و سوزش هنگام ادرار
- تکرر ادرار و احساس ادرار داشتن مکرر
- ادرار خون آلود و تیره
- میل به حمام رفتن مکرر
- تغییر در بوی ادرار و نامطبوع شدن بوی آن
- احساس گرفتگی یا فشار در زیر شکم یا کمر
اگر عفونت مثانه حاد شود علائم هم تغییر کرده و احتمال سرایت عفونت به کلیه و سایر مناطق افزایش می یابد. تب، کمر درد، سرد شدن بدن، حالت تهوع و استفراغ معمولا از علائم عفونت کلیه است.
از همین رو عفونت مثانه را باید جدی گرفت و قبل از گسترش آن، درمان های لازم را شروع کرد و به متخصص اورولوژ در سایت دکتر با من مراجعه کنید تا در اسرع وقت بتوانید نوبت بگیرید.
راه های درمان عفونت مثانه
عفونت مثانه در اکثر موارد با تجویز دارو های آنتی بیوتیک و غیره به منظور کشتن باکتری ها درمان می شود و این داروها سبب از بین بردن درد و سوزش ناشی از این عفونت باکتریایی هم می شود. اگر مبتلا به عفونت مثانه شدید به پزشک متخصص اورولوژیست مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرید. رعایت نکات بهداشتی و داشتن سبک زندگی سالم، شانس ابتلا شما به عفونت مثانه را کاهش خواهد داد.
درمان خانگی عفونت مثانه
هرچند که با مصرف آنتی بیوتیک و سایر داروها عفونت مثانه کاهش می یابد اما استفاده زیاد و مکرر از آنتی بیوتیک هم ممکن است منجر به مقاومت سیستم ایمنی بدن به آنتی بیوتیک گردد و دیگری اثری بر درمان بیماری نداشته باشد. از همین رو متخصصان حوزه سلامت استفاده از برخی روش های خانگی را برای پیشگیری و درمان عفونت مثانه ارائه داده اند که به شرح ذیل است.
نوشیدن آب و مایعات
نوشیدن آب و مایعات کافی یکی از بهترین راهکارها برای کمک به درمان عفونت مثانه است. زیرا از دهیدراته شدن بدن جلوگیری کرده و می تواند به دفع باکتری از مثانه کمک کند.
مطالعات نشان داده است افرادی که میزان مصرف آب و مایعات روزانه خود را از کمتر از ۱.۵ لیتر به ۲.۲ لیتر در روز افزایش دادند نسبت به قبل دوره های عفونت مثانه و مجاری ادراری کمتری را تجربه کرده اند.
رعایت رژیم غذایی
مصرف زیاد شیرینی جات و انواع شیرین کننده های مصنوعی شانس ابتلا به عفونت مثانه را در افراد افزایش می دهد. قهوه، نوشیدنی های الکلی، میوه های خانواده مرکبات، غذاهای درست شده با گوجه فرنگی و غذاهای ادویه دار و تندیجات از جمله غذاهای محرک عفونت مثانه است که نباید مورد استفاده قرار گیرد.
در مقابل مصرف بعضی مواد غذایی بر خلاف موارد بالا باعث تحریک مثانه نشده و مواد مغذی برای بدن را نیز تأمین می کنند این مواد غذایی عبارتند از ماست پروبیوتیک، گلابی، موز، لوبیا سبز، کدو حلوایی، سیب زمینی، انواع پروتئین بدون چربی، نان به ویژه غلات کامل، آجیل و تخم مرغ که مصرف آن برای جلوگیری و ابتلا به این مشکل را کاهش می دهد. آب زغال اخته هم یک درمان خانگی موثر برای جلوگیری از عفونت مثانه در زنان باردار به شمار می رود.
با توجه به نتایج یک تحقیق در سال ۲۰۲۱، آب ذغال اخته و قرص های ذغال اخته به عنوان یک درمان برای زنانی که اغلب در کنار درمان پزشکی به عفونت مثانه مبتلا می شوند، نویدبخش است.
دفع به موقع ادرار
همانطور که گفتیم ادرار کردن با خارج کردن باکتری ها از مثانه به از بین بردن عفونت مثانه کمک می کند. نگه داشتن ادرار یا دیر دستشویی رفتن، به باکتری ها فرصت می دهد تا در مثانه به تکثیر خود ادامه دهند.
ادرار کردن بعد از رابطه جنسی نکته مهمی است که حتما باید به آن توجه کرد. فعالیت جنسی هم در مردان و هم در زنان می‌تواند باکتری‌ها را به عمق مجرای ادرار جاری کند. ادرار کردن بعد از رابطه جنسی ممکن است به دفع باکتری ها از دستگاه ادراری شما کمک کند. این کار از ته نشین شدن میکروب ها و ایجاد عفونت جلوگیری می کند.
استفاده از مسکن ها
عفونت های شدید مثانه حتی زمانی که ادرار نمی کنید هم می تواند باعث درد در ناحیه لگن شود که آنتی بیوتیک ها این التهاب را درمان خواهند کرد. اما به خاطر داشته باشید که ممکن است یک یا دو روز طول بکشد تا داروها شروع به اثر کنند.
در این مدت مصرف داروهای ضد درد و مسکن های ساده گرفتگی های شکمی، کمردرد و هر گونه ناراحتی را که ممکن است احساس کنید تسکین می دهند. البته قبل از مصرف آنها، از دکتر کلیه و مجاری ادرار خود بپرسید که آیا مصرف مسکن های بدون نسخه برای شما بی خطر است یا خیر. مصرف استامینوفن، ایبوپروفن، یا فنازوپیریدین می تواند درد را در زمانی که منتظر اثر آنتی بیوتیک ها هستید کاهش دهد.
استفاده از پدهای گرمایشی
قرار دادن حرارت کم در ناحیه شکم یا پشت ممکن است درد مبهمی را که گاهی در طول عفونت مثانه ایجاد می‌شود تسکین دهد. این راهکار می تواند در صورت استفاده همزمان با داروهای شما مفیدتر باشد.
می توانید این حرارت ملایم را با گرم کردن یک حوله کوچک و قرار دادن آن روی مثانه یا شکم، یک کمپرس گرم و مرطوب را برایتان فراهم می کند.
پوشیدن لباس مناسب
باکتری ها در محیط های گرم و مرطوب رشد می کنند. برای خانم ها، شلوار جین تنگ و لباس زیر نامناسب می توانند رطوبت را در نواحی ظریف به دام بیندازند و موجب بروز عفونت مثانه شود. این کار باعث ایجاد بستری مناسب برای رشد باکتری های واژن می شود.
برای گردش هوا و کاهش رشد باکتری ها استفاده از لباس زیر نخی، شلوار گشاد یا دامن موثر است.
مصرف ویتامین سی
ویتامین C می‌تواند به افزایش اسیدیته ادرار برای جلوگیری از رشد باکتری های مضر کمک کند و از ابتلا به عفونت های مکرر مثانه جلوگیری کند. علاوه بر این، ویتامین C دارای خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی مطمئن است که می تواند برای جلوگیری از عفونت مفید باشد.
با این حال، برای درک اینکه چگونه مواد غذایی یا مکمل های ویتامین C ممکن است بر عفونت مثانه تأثیر بگذارند، تحقیقات بیشتری لازم است.
غذاهای غنی از ویتامین C مانند میوه ها یا سبزیجات را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و مصرف ویتامین C خود را افزایش دهید تا در پیشگیری و ابتلا به التهاب مثانه جلوگیری کند.
راه های پیشگیری از عفونت مثانه در آینده
تغییرات سبک زندگی زیر ممکن است به کاهش بروز عفونت مثانه کمک کند:
- روزانه شش تا هشت لیوان آب بنوشید.
- به محض احساس نیاز، ادرار کنید.
- به جای دوش واژینال، حموم کنید.
- لباس زیر نخی بپوشید.
- لباس زیر خود را روزانه عوض کنید.
- قبل و بعد از فعالیت جنسی ادرار کنید.
- از دیافراگم یا اسپرم کش خودداری کنید و به روش جایگزین کنترل بارداری تغییر دهید.
- از کاندوم هایی که حاوی مواد اسپرم کش هستند استفاده نکنید.
- بعد از ادرار کردن حتما از جلو به عقب خود را با دستمال پاک کنید.
اگر عفونت مثانه را چندین بار مکررا تجربه کنید، ممکن است دکتر کلیه و مجاری ادراری شما درمان پیشگیرانه را توصیه کند. این درمان می تواند شامل مصرف آنتی بیوتیک در دوزهای پایین روزانه برای جلوگیری یا کنترل آن در آینده باشد.
