به گزارش مجله اینترنتی دکوکده: آیا تاکنون اقدام به ضبط دکلمه فارسی کرده اید؟ همه ما تا حد زیادی می دانیم که دکلمه چیست. اغلب دکلمه های شاملو یا خسرو شکیبایی را شنیده ایم و از آن ها لذت بسیار برده ایم. به نظر شما آیا دکلمه قاعده و قانون خاصی دارد؟ خیلی از افراد اهل فن معتقدند که خواندن دکلمه به صورت ناخودآگاه به خواننده اش الهام می شود و قاعده و قانون خاصی ندارد. اما آیا واقعا به همین راحتی است؟ پاسخ به طور یقین خیر است.
دکلمه نیز مانند تمامی مهارت های دیگر نیازمند رعایت یکسری اصول و داشتن فاکتورهایی مانند بیان خوب، صدای رسا، ادای درست کلمات و جملات، لحن دلنشین و درک گوینده از اثر است. اگر در مورد ضبط دکلمه ابهاماتی دارید، لطفا تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
تعریف دکلمه
واژه دکلمه از یک کلمه فرانسوی گرفته شده که مفهوم آن خواندن یک اثر ادبی با صدایی رسا و زیبا است. دکلماتور باید بتواند اول از همه کلام شاعر را درک و آن را به مخاطب انتقال دهد. این خوانش باید لحن خاص خود را با اثر مربوطه هماهنگ کند و به آن وفادار باشد.
ویژگی های ضبط دکلمه فارسی به بهترین نحو چگونه میسر است؟
برای ضبط دکلمه های فارسی نیازمند داشتن یکسری از نرم افزارهای ضبط هستیم که روی سیستم عامل اندروید و آیفون قابل نصب هستند. اما دکلمه مورد نظر را چگونه به زیباترین شکل ممکن ارائه دهیم؟ در ادامه به چند نمونه از این ویژگی ها اشاره خواهیم داشت. با ما همراه باشید.
داشتن صدای رسا و آرامش بخش
احساس شما بعد از شنیدن دکلمه های زیبا شاملو چیست؟ دور از انصاف نیست اگر بگوییم شنیدن اشعار شاملو با دکلمه خودش حس خاصی را به شنونده انتقال می دهد.
شناخت اشعار
یک دکلماتور خوب اول از همه باید اشعار را به خوبی بشناسد. متاسفانه عده ای تصور می کنند که دکلمه فقط باید غمگین باشد، در حالی که چنین تفکری درست نیست. هر شعری آوای خاص خود را دارد؛ پس دکلماتور باید به آواها، موسیقی و لحن اشعار دقت کافی داشته باشد.
برقراری ارتباط با شنونده
لحن کلام، جان کلام است. هر واژه ای می تواند داستان خود را داشته باشد. از نظر نگارنده، تک تک کلماتی که کنار یکدیگر در یک جمله قرار می گیرند، دارای جان هستند و جمله را زنده نگه می دارند. کلمات پتانسیل خنداندن، به گریه انداختن، به فکر فرو بردن، امید بخشی و ده ها احساس دیگر را همراه خود دارند. پس برای برقراری با شنونده از جان کلمات باید سخن گفت.
قدرت انتقال اندیشه
برای رسیدن به این منظور ابتدا باید خواننده درک صحیحی از شعر یا متنی که می خواهد بخواند، داشته باشد. یک دکلماتور خوب اندیشه و احساس شاعر و نویسنده را ابتدا در خود بازتولید می کند و بعد آن را به شنونده انتقال می دهد. سطح افکار در اشعار متفاوت هستند و هنر شخص در اینجا نمایان می شود که اندیشه مورد نظر نویسنده و شاعر را منعکس کند.
تناسب لحن و محتوا
هر محتوایی، لحن خاص خودش را می طلبد. فرض کنید که می خواهید ضبط دکلمه فارسی را در استودیو بارانا انجام دهید و انتخاب های شما اشعار فروغ فرخزاد و شاهنامه فردوسی هستند، باید توجه داشته باشید به طور یقین این دو محتوا لحن مخصوص به خود را می طلبند.
در اجرای اشعار فروغ، لحن دکلماتور احساسی و در نثر شاهنامه لحن باید حماسی باشد. بعضی از آثار محتوای فلسفی دارند، بعضی دیگر دغدغه های اخلاقی را در خود گنجانده اند. در هر صورت، شخصی که قصد دارد در زمینه ضبط پادکست و دکلمه موفق شود، باید به این نکته توجه لازم را داشته باشد و لحن خود را با محتوای مورد نظر متناسب کند.
چگونه یک دکلماتور حرفه ای شویم؟
دکلماتور چه کسی است؟ آیا فقط فردی است که متنی را می خواند؟ آیا کار به همین سادگی است؟ به طور قطع قضیه به همین سادگی ها نمی تواند باشد. یک دکلماتور فقط شعر نمی خواند و تنها یک خواننده به حساب نمی آید. یک دکلماتور فردی است که هنر برقراری ارتباط با مخاطب خود را دارد، بیان زیبایی داشته باشد و هر لحنی که به صدایش می دهد، به القای پیام شعرش کمک می کند.
باورهای اشتباه در ارتباط با دکلمه خوانی چیست؟
متاسفانه در ارتباط با دکلمه خوانی عده ای بسیار زیادی فرض را بر این می گیرند که دکلمه خوانی کار بسیار آسانی است، اما اینطور نیست. بیایید نگاهی به باورهای غلط در این زمینه داشته باشیم.
فضای دکلمه ها همیشه غمگین هستند
دکلمه همیشه فضای ناراحت کننده ای ندارد، بلکه می تواند فضای انرژی بخش و مثبتی را نیز به همراه داشته باشد. به عنوان مثال به این بیت شعر توجه کنید و با خود بگویید چطور فضای این شعر محزون است:
سر من مست جمالت دل من دام خیالت گهر دیده نثار کف دریای تو دارد
ز تو هر هدیه که بردم به خیال تو سپردم که خیال شکرینت فر و سیمای تو دارد
به نظر شما خواننده گرامی، چطور دو بیت بالا را می توان با فضای غم آلودی دکلمه خوانی کرد؟ پس همانطور که ملاحظه شد، همه نثرهای ادبی را نمی توان با لحن غم انگیزی خواند.
هر شخصی با هر صدایی که دارد، می تواند دکلمه خوانی کند!
یکی دیگر از باورهای اشتباه رایج این است که مهم نیست چه صدایی داشته باشیم یا به نحوه تلفظ صحیح واژه ها اشراف داشته باشیم. البته هر کسی می تواند برای خودش دکلمه خوانی کند و حتی در صفحه های مجازی با دوستانش به اشتراک بگذارد. اما برای ضبط دکلمه فارسی، ضبط پادکست و ضبط صدا در یک استودیو نیاز به یادگیری مهارت است که شامل نحوه درست تلفظ واژه ها، لحن درست و دقت به فراز و فرود متن است.
استعمال دخانیات و مشروبات الکلی صدا را شیشه ای می کند!
استفاده از دخانیات یا مواد مخدر نه تنها باعث زیباتر شدن صدا نمی شود، بلکه به مرور زمان تارهای صوتی آسیب می بینند و سلامت حنجره به خطر می افتد. می دانیم که مهم ترین عضو بدن برای خواندن دستگاه تنفسی است و اگر دچار مشکلاتی شود، نفس گیری به شیوه درست و به موقع انجام نمی پذیرد و خواندن دچار نقص خواهد شد و بازدهی روز به روز کاهش می یابد. تا آنجایی که دیگر صدا به طور کامل جذابیت خود را از دست می دهد و ضبط پادکست و دکلمه با مشکل روبرو خواهد شد.
آیا صرف داشتن علاقه برای دکلمه خوانی کافی است؟
زمانی صحبت های یک فرد موفق را در برنامه ای شنیدم که می گفت: دنبال علاقه رفتن شاید در اوایل امر بسیار لذت بخش باشد، اما در ادامه اگر در آن حرفه توانایی لازم را نداشته باشید، دچار مشکل خواهید شد. درست است که داشتن علاقه نقش مهمی دارد، اما کافی نیست. آنچه حائز اهمیت است، داشتن استعداد و زمینه مناسب برای انجام این حرفه یا هر حرفه دیگری است.
استودیو بارانا و خدماتش
استودیو بارانا یکی از مطمئن ترین مکان ها برای ضبط دکلمه فارسی، ضبط پادکست و ضبط صدا به شمار می آید. در این استودیو با کمک تیم حرفه ای و تجهیزات به روز می توان دکلمه را تولید و در اینترنت بارگذاری کرد.
اگر تمایل به تولید محتوا در زمینه دکلمه دارید، بهتر است نگاهی به خدماتی که این استودیو ارائه می دهد، بیندازید.
سخن آخر
خواندن دکلمه یکی از دلنشین ترین کارهای دنیا است. ضبط دکلمه فارسی چه با گوشی هوشمند انجام پذیرد و چه در استودیویی حرفه ای ضبط شود، می تواند مخاطبین خاص خود را جذب کند. اما مطمئنا ضبط در استودیو کیفیت بهتری را ارائه می دهد. صدا مهم ترین نقش را در اجرای یک دکلمه ایفا می کند. صدا محصول حرکات هماهنگ و منظم دستگاه صوتی بدن انسان است؛ پس باید از استفاده مشروبات الکلی و دخانیات به شدت پرهیز کرد.
فضای خوانش دکلمه صرفا غم انگیز نیست، بلکه می تواند فضای احساسی، نوستالژیک، حماسی و شاد به شنونده انتقال دهد. باید این نکته را نیز در نظر گرفت که خوانش صحیح یک شعر معمولی می تواند آن را تبدیل به یک اثر زیبا کند.
یک نثر ادبی زمانی توسط سراینده اش متولد شده و بار دیگر توسط دکلماتور آفریده خواهد شد. پس بیان نثر یکی از ارکان مهم در تولید یک محتوای صوتی است که هم منظور و مفهوم سراینده درک شود و از طرف دیگر تاثیر درست خود را با یک اجرای بی نقص بر مخاطب بگذارد.
