به گزارش مجله اینترنتی دکوکده:
تولیدات داخلی نفتی یا غیر نفتی در ایران چه نقشی در صادرات دارند؟ این تولیدات چه اثرهایی بر اقتصاد کشور دارند؟ شرح حالی از وضعیت اقتصادی و تولیدی ایران جهت کسب اطلاعات مفید و مهم برای تجارت‌های کوچک و بزرگ جمع‌آوری کردیم. امیدواریم که دید بهتری از این وقایع مهم برای شما فراهم کنیم.
نگاهی بر عملکرد تجاری اخیر
متأسفانه پس از خروج کشور ایالات متحده آمریکا در سال ۱۳۹۷ از برجام، شرایط تولیدات داخلی و بازرگانی خارجی در ایران دچار تنش‌های زیادی شد. بر این اساس در سال ۹۸ میزان حجم و ارزش تجارت خارجی کاهش چشم‌گیری داشته و این امر حتی تا سال‌های بعد هم ادامه دار بوده است.
در این مسیر پر از فراز و نشیب، ارزش دلاری تجارت خارجی در سال ۹۹ نسبت به سال گذشته (۹۸) تقریباً ۱۳ درصد کاهش داشته است. همچنین از حدود ۸۵ میلیارد دلار تقریباً به حدود ۸.۸ میلیارد دلار رسیده بود!
طی بررسی‌هایی در رابطه با میزان سهم تجارت کشور از سهم تجارت بین‌المللی، می‌توان به این نکته رسید که طی سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ همواره سهم بازرگانی جهانی کمتر از ۵ درصد بوده است. علی‌رغم اینکه حجم تجارت بین‌المللی تقریباً از ۳۲ هزار میلیارد دلار در سال ۹۵ به حدود ۳۵ هزار میلیارد دلار در سال ۱۳۹۹ افزایش یافته است.
اما با این حال تولیدات داخلی نسبت به صادرات وضعیت بدتری به خود دیده است و سهم آن از تجارت جهانی ۳ درصد (در سال ۹۵) به ۲ درصد (در سال ۹۹) کاسته شده است!
این امر به خاطر روند ضد ادواری تجارت خارجی کشور در مقایسه با تجارت بین‌المللی است. این واقعه همچنین نشان دهنده ضعف داشتن در زیر ساخت‌های بازرگانی نظیر ترانزیت، لجستیک، بیمه، بازاریابی است.
علاوه بر مشکلات ذکر شده، فقدان استراتژی توسعه بازرگانی، ضعف دیپلماسی فعال اقتصادی، تجاری و همچنین توجه بسیار کم به اهمیت بازرگانی خارجی در اقتصاد این کشور است.
کاهش تولیدات داخلی و صادراتی
در سال‌های اخیر تحریم‌های شدید اقتصادی و همچنین محدودیت‌های تجاری اعمال شده برای صادرکنندگان، میزان تولیدات در داخل و خصوصاً محصولات صادراتی را به شدت کاهش داده است. علاوه بر این مشکلات سیاسی و اقتصادی، ویروس کرونا هم باعث شد این عدد و حجم تولیدات و معاملات حتی کمتر هم شوند!
نسبت صادرات محصولات غیر نفتی به تولیدات داخلی از ۶.۲۵ درصد در سال ۹۰ تقریباً به حدود ۱۵ درصد در سال ۹۹ رسیده است. بدین معنا است که صادرات غیر نفتی و تولیدی کشور با کاهش نقش و اهمیت روبرو شده است.
رقابت ایران و ترکیه
در حوزه خاورمیانه تا ۲ دهه قبل، ایران و ترکیه بهترین اقتصادهای این منطقه به حساب می‌آمدند و تقریباً در برخی موارد با همدیگر برابری می‌کردند! تولیدات داخلی ایران و ترکیه در سال ۸۴ بر حسب شاخص برابری قدرت خرید (PPP) تقریباً مساوی بوده است، همچنین در کنار هم معادل ۱ میلیارد دلار می‌شدند.
نکته جالب این است که در سال ۸۴ شهروندان ترکیه و ایران از نظر ثروت تقریباً با یکدیگر برابری می‌کردند. اما کشور ترکیه در همین ۱۶ سال اخیر بود که شانس بیشتری برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور به دست آورد و همچنین به نحو احسن از آن‌ها استفاده کرد!
جایگاه ایران
در حال حاضر جایگاه ایران در منطقه خاورمیانه از تولیدات در داخل کشور یا اقتصاد در بهترین شرایط سوم خواهد بود. ترکیه و عربستان سعودی در حال حاضر جایگاه بهتری نسبت به کشور ایران از آن خود کردند. روندها نشان می‌دهد طی کمتر از ۵ سال، امارات متحده هم برخلاف جمعیت و وسعت بسیار کم از ایران پیشی خواهد گرفت.
شاخص درآمد کشورها
متأسفانه به خاطر نرخ تورم قدرت خرید در کشور ایران روزبه‌روز در حال کمتر شدن است. این امر به طوری است که در سال‌های آینده ممکن است به فاجعه‌ای بزرگ در اقتصاد تبدیل شود. بر اساس داده‌های بانک جهانی، اقتصاد ایران عملاً از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۹ رشدی در تولیدات داخلی به خود ندیده است!
در مقابل این شاخص برای کشور ترکیه طی این ۱۵ سال تقریباً برابر با ۲.۳ است! بدان معنا است که ثروت شهروندان ترکیه نسبت به ۱۵ سال اخیر ۲.۳ بیشتر شده است! در حالی که ثروت شهروندان ایرانی به طور متوسط در بازه زمانی ۱۵ سال هیچ تغییری پیدا نکرده است.
اما اصل موضوع اینجا است که مردم ترکیه همچنان در مسیر ثروتمندتر شدن هستند! در حالی که ایران طبق شواهد و تحلیل‌ها تا ۵ سال دیگر هیچ رشدی نخواهد داشت (درجا می‌زند) و ثروتمندتر نمی‌شود!
در حال حاضر کشور قطر از نظر تولیدات داخلی ناخالص بر حسب قدرت خرید در جایگاه اول قرار دارد. مقدار شاخص این کشور در سال ۲۰۲۰ میلادی ۹۳.۵۰۰ هزار دلار بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۶ به ۱۱۹۵۰۰ هزار دلار هم دست پیدا کند!
آذربایجان وضعیت بهتری دارد
میزان شاخص کشور جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۲۰ برابر با ۱۴۴۰۰ دلار است. این در حالی است که ایران در همان سال شاخصی برابر با ۱۳ هزار دلار داشته است. حتی شواهد نشان می‌دهند که شهروندان ایرانی نسبت به کشورهای مالزی، گرجستان، ارمنستان، و جمهوری آذربایجان تا ۵ سال دیگر بسیار فقیرتر می‌شوند!
ضربه فنی کرونا بر اقتصاد ایران
شرایط اقتصادی برای ایران به خاطر اعمال تحریم‌ها در حال عادی بد بود. به خصوص اینکه در سال ۹۸ تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه ایران اعمال شده بود و وضعیت را سخت‌تر از قبل کرد. اضافه شدن کرونا بر مشکلات تولیدات در داخل و بازرگان بین‌المللی ضربه فنی نهایی را بر ایران وارد کرد.
شاخص PPP به ما درباره قدرت خرید مردم به ازای یک دلار را نشان می‌دهد. برابر شاخص برابری قدرت خرید، تا انتهای سال ۲۰۱۹، ایران با تولید حدود یک تریلیون و ۱۷۲ میلیارد دلار محصولات و خدمات در جایگاه ۲۲ بزرگ‌ترین‌های اقتصاد جهان قرار گرفت.
رتبه ۲۲ در قیاس با رده‌بندی بر اساس تولیدات داخلی ناخالص به نسبت، جایگاهی بهتر داشت! در مقابل اقتصاد کشور همسایه (ترکیه) بر اساس همین شاخص با تولید تقریبی ۲ تریلیون و ۳۰۰ میلیارد دلار خدمات و محصولات، در جایگاه ۱۳ قرار گرفته بود!
همچنین نسبت به کشور ایران حدوداً ۲ برابر بیشتر کالا و خدمات تولید کرد و حتی از کره‌جنوبی هم در رده‌بندی‌ها، بالاتر بود.
سامانه تولیدات
همان‌طور که می‌دانید تمامی مشاغل و تولیدات داخلی نیازمند شناخته شدن در بازار هستند. برای اینکه کسب و کار توسعه پیدا کند، باید از طریق تبلیغ کالاهای خود را به بازار معرفی کنند. در غیر این صورت سیر سعود و پیشرفت، شیب خیلی کندی خواهد داشت.
سامانه تولیدات این امکان را برای همه کسب و کارها فراهم کرده است که بتوانند به راحتی کالای خود را به بازار معرفی کنند. اگر تولیدی دارید، توصیه می‌کنیم حتماً از امکانات این سایت استفاده کنید. سایت تولیدات بسیار معتبر است و از هرگونه کسب و کاری پشتیبانی می‌کند.
کلام آخر
همه کشورها به ظرفیت اقتصادی تولیدات داخلی، خدمات و غیره احتیاج دارند که بتوانند بقای خود را تضمین کنند. امروزه به خاطر تورم و محدودیت‌های بازرگانی، تجارت بین‌المللی کار بسیار سختی شده است. اما با بن بست مواجه نمی‌شود. هرچه اقتصاد یک کشور قوی‌تر و پایدارتر باشد، در زمینه تجارت بین‌المللی پتانسیل بیشتری خواهد داشت.
